Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành Trung ương, với ý chí tự lực tự cường, quyết tâm phấn đấu vươn lên “sống trên đá thoát nghèo trên đá”,  Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang đã đoàn kết, thống nhất, không ngừng cố gắng, nỗ thực, phấn đấu vươn lên, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đề ra, quyết tâm xây dựng tỉnh Hà Giang ngày càng phát triển, giàu đẹp văn minh, là phên dậu của tổ quốc.

Luật đi vào cuộc sống

HĐND các cấp tỉnh Hà Giang đã không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động; phát huy tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương; đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Đồng thời tăng cường giám sát, tái giám sát đối với các cơ quan quản lý nhà nước trong việc triển khai thực thi pháp luật và nghị quyết của HĐND các cấp để kịp thời phát hiện xử lý các sai phạm và đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cơ sở trong quá trình thực hiện. Góp phần xây dựng chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh, liêm chính, kiến tạo, phục vụ, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Thường trực HĐND tỉnh Hà Giang khảo sát việc giải ngân vốn hỗ trợ hộ nghèo làm nhà ở theo chương trình mục tiêu quốc gia tại xã Yên Định huyện Bắc Mê.

Qua 7 năm triển khai, thực hiện Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND trên địa bàn tỉnh Hà Giang cho thấy: HĐND các cấp tỉnh Hà Giang đã bám sát các quy định, hướng dẫn và áp dụng triển khai thực hiện hiệu quả Luật vào thực tiễn. Nội dung giám sát khá toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các lĩnh vực kinh tế - xã hội, những vấn đề dân sinh bức xúc, việc thu chi ngân sách nhà nước, việc thi hành Hiến pháp, Luật, Pháp lệnh và Nghị quyết của HĐND ở địa phương. Với hình thức và phương thức tổ chức giám sát ngày càng đổi mới, phát huy dân chủ, nâng cao tính công khai, minh bạch, chủ động tích cực của chủ thể giám sát, bảo đảm quyền lợi ích hợp pháp của đối tượng chịu sự giám sát. Qua giám sát đã quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong cơ chế, chính sách và quản lý điều hành kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, được cử tri và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao vai trò, trách nhiệm, hiệu quả hoạt động của cơ quan dân cử tại địa phương.

Phát huy vai trò giám sát của HĐND các cấp

Kết quả cho thấy: HĐND các cấp đã chủ động xây dựng, quyết định chương trình giám sát hằng năm của HĐND theo đúng trình tự quy định. Nghị quyết về chương trình giám sát hàng năm của HĐND các cấp không chồng chéo, trùng lặp về nội dung, thời gian tổ chức giám sát, đơn vị chịu sự giám sát. HĐND các cấp đã xây dựng và ban hành được 1.436 nghị quyết chương trình giám sát (trong đó, HĐND tỉnh xây dựng, ban hành 08 nghị quyết, các huyện, thành phố ban hành được 77 nghị quyết, các xã, phường, thị trấn ban hành được 1.351 nghị quyết). Sau khi Nghị quyết được thông qua, Thường trực HĐND xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện chương trình giám sát theo quy định.

Bên cạnh đó, tại các kỳ họp thường lệ giữa năm và cuối năm, HĐND các cấp thực hiện tốt chức năng giám sát thông qua việc xem xét 14.659 báo cáo trình kỳ họp. Thường trực HĐND đã phân công các Ban HĐND tổ chức thẩm tra các báo cáo theo quy định, đảm bảo đúng trình tự thủ tục. Báo cáo thẩm tra của Ban mang tính phản biện cao, đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân và có các kiến nghị xác đáng để cơ quan, đơn vị tiếp thu, thực hiện. Được đại biểu đánh giá cao.

Các kỳ họp đã dành nhiều thời gian để các đại biểu tập trung thảo luận, tham gia đóng góp ý kiến tại Tổ, tại Hội trường về các báo cáo, dự thảo nghị quyết để đi đến thống nhất trong quá trình triển khai thực hiện.

Trong 7 năm qua, HĐND các cấp đã tổ chức được 440 phiên chất vấn và trả lời chất vấn (trong đó HĐND tỉnh tổ chức 13 phiên; HĐND huyện tổ chức được 40 phiên; HĐND xã tổ chức được 386 phiên) và được phát thanh, truyền hình trực tiếp để cử tri và nhân dân quan tâm, theo dõi. Nội dung chất vấn tập trung vào những vấn đề nổi cộm, bức xúc ở địa phương được cử tri quan tâm, kiến nghị nhiều lần nhưng chưa được giải quyết. Kết thúc phiên chất vấn, HĐND đã ban hành Nghị quyết để làm cơ sở theo dõi, giám sát theo quy định.

Hoạt động chất vấn của HĐND tỉnh được cử tri thành phố Hà Giang đánh giá cao bởi tinh thần, trách nhiệm của nhiều đại biểu trong việc chủ động nghiên cứu tài liệu, thu thập thông tin, chuẩn bị nội dung chất vấn sát đúng thực tế, có hình ảnh và video minh họa cụ thể, nhiều đại biểu đã chất vấn đến cùng. Còn đối với lãnh đạo Sở ngành cũng đã thẳng thắn nhìn nhận tồn tại, hạn chế, trách nhiệm, không vòng vo né tránh như trước, đưa ra các giải pháp cụ thể và cam kết khắc phục trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, việc đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát chuyên đề được HĐND các cấp thực hiện hiệu quả, chất lượng với gần 1.070 cuộc (trong đó cấp tỉnh thực hiện được 25 cuộc, cấp huyện thực hiện 77 cuộc, cấp xã thực hiện 965 cuộc). Các nội dung giám sát chuyên đề có trọng tâm, trọng điểm, sát thực tiễn, giám sát kết quả thực hiện các nghị quyết của HĐND cấp trên. Bên cạnh đó, Thường trực HĐND các cấp còn quan tâm tổ chức tái giám sát những nội dung chậm được giải quyết và tăng cường hoạt động khảo sát, thu thập thông tin phục vụ hoạt động giám sát; tổ chức các buổi làm việc với ngành liên quan để giải quyết những vấn đề cử tri kiến nghị nhiều lần, kéo dài chưa được giải quyết.

Tại Kỳ họp thứ 13 chuyên đề HĐND tỉnh Hà Giang đã bỏ phiếu tín nhiệm đối với 29 người giữ chức vụ do HĐND tỉnh bầu.

Trong công tác xây dựng chính quyền, HĐND các cấp đã tổ chức tốt việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với 1.738 người giữ chức vụ do HĐND bầu. Quy trình lấy phiếu tín nhiệm được thực hiện dân chủ, công khai, minh bạch, đúng quy định để công luận và cử tri theo dõi, giám sát. Kết quả lấy phiếu tín nhiệm đã thể hiện trách nhiệm và mức độ tín nhiệm của đại biểu đối với người giữ chức vụ do Hội đồng nhân dân bầu. Từ đó giúp họ tiếp tục phát huy kết quả đạt được, nghiêm túc rút kinh nghiệm, khắc phục hạn chế, thiếu sót để hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ được Đảng, nhà nước và nhân dân giao phó. 

Phát huy vai trò giám sát của Thường trực HĐND các cấp

Bên cạnh đó, Thường trực HĐND các cấp cũng đã làm tốt hoạt động xây dựng, quyết định chương trình giám sát hằng năm. Tổ chức thành công 231 phiên chất vấn, giải trình tại phiên họp của Thường trực HĐND; nội dung chất vấn, giải trình liên quan đến các lĩnh vực quản lý nhà nước như Tài chính, ngân sách, văn hóa xã hội, công thương, y tế, đầu tư xây dựng cơ bản, tổ chức cán bộ, tư pháp, chương trình MTQG giảm nghèo, đầu tư công, khoáng sản, công trình cấp nước sinh hoạt…qua đó không chỉ nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của HĐND các cấp mà còn giúp các cơ quan hành chính nhà nước nhìn nhận, đánh giá khách quan, chính xác những bất cập, tồn tại, hạn chế, vướng mắc để thực hiện tốt hơn trong quản lý điều hành.

Đồng thời tổ chức thực hiện được 1.864 cuộc giám sát chuyên đề, (trong đó Thường trực HĐND tỉnh giám sát được 09 cuộc, cấp huyện được 154 cuộc, cấp xã được 1.701 cuộc).Để nâng cao chất lượng các cuộc giám sát, Thường trực HĐND tỉnh và một số huyện đã phát huy hiệu quả giám sát bằng hình ảnh, videoclip, phản ánh đầy đủ, sinh động, khách quan thực tiễn tại cơ sở, mang tính thuyết phục cao góp phần nâng cao chất lượng báo cáo giám sát HĐND tại kỳ họp.

Song song với đó, Thường trực HĐND các cấp đã làm tốt công tác tiếp công dân, xử lý, giải quyết các đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân. Thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết theo quy định; đảm bảo lợi ích chính đáng của người dân.

Hằng năm, Thường trực HĐND thực hiện giám sát thường xuyên việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cùng cấp, Nghị quyết của HĐND cấp dưới. Đồng thời đã triển khai nhiều giải pháp để tăng cường trách nhiệm của các chủ thể giám sát, nâng cao hiệu quả giám sát đối với 545 ý kiến, kiến nghị của cử tri… Bên cạnh đó, các Ban, các Tổ đại biểu và Đại biểu HĐND các cấp cũng đã làm tốt công tác giám sát theo quy định.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện Luật, HĐND các cấp tỉnh Hà Giang gặp phải những hạn chế nhất định như: Nội dung giám sát chưa bao quát được hết các lĩnh vực của đời sống xã hội; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát chưa thường xuyên; chất lượng giám sát tại kỳ họp chưa cao; vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm trong chất vấn tại kỳ họp HĐND; hoạt động chất vấn, giải trình giữa hai kỳ họp HĐND của Thường trực HĐND còn chưa thường xuyên; trình tự, thủ tục thực hiện một số hoạt động giám sát chuyên đề của các Ban HĐND cấp xã, của Tổ đại biểu còn lúng túng… gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Qua đó cho thấy, HĐND các cấp tỉnh Hà Giang đã bám sát đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, của tỉnh vào thực tiễn. Góp phần quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách và quản lý điều hành kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, được cử tri và nhân dân đồng tình, ủng hộ, quan tâm, đánh giá cao; khẳng định vai trò, uy tín, chất lượng, hiệu quả hoạt động của cơ quan dân cử của địa phương.